Verbale ontwikkelingsdyspraxie

Wat is verbale ontwikkelingsdyspraxie?

Verbale ontwikkelingsdyspraxie is het onvermogen tot het juist aansturen van de spraakspieren (tong, lippen, kaken, gezicht) bij het vormen van spraakklanken en voor het combineren van deze klanken tot lettergrepen en woorden.
Met de spieren is in het algemeen niets mis.
Een kind weet wat het wil zeggen, maar heeft problemen met het programmeren, afstemmen en controleren van de bewegingen die nodig zijn voor het spreken.
Dit uit zich in het moeizaam op gang komen van de spraakontwikkeling.
Of blijkt uit het feit dat het kind erg veel moeite heeft met het vormen van klanken door lippen,tong, kaak en gehemelte.

Door deze stoornis zijn de klanken soms onherkenbaar, worden weggelaten, vervangen door andere klanken of ze komen in het woord op de verkeerde plaats terecht.
Het komt voor dat het kind de klank wel in het ene woord kan maken en niet in het andere.
Dit komt door de onderlinge invloed van klanken bij de vorming van meerdere klanken tot een woord.
Het kan zelfs zo zijn dat een klank of woord niet uitgesproken kan worden, terwijl het op een ander moment wel lukt.
Ook andere activiteiten van de mond kunnen problemen geven zoals eten, drinken, blazen en zuigen.
Met niet aan spraak gerelateerde spieractiviteiten (hoesten, kauwen, slikken) zijn er meestal geen problemen.

Het niet of slecht spreken leidt tot problemen in de communicatie.
Het kind kan namelijk niet of nauwelijks duidelijk maken wat het wil en wordt daarom soms niet begrepen door zijn omgeving.
Kinderen met deze problemen hebben deskundige hulp nodig, want het gaat om een stoornis die zich niet vanzelf herstelt.

Wat doet de logopedist?

De logopedist onderzoekt de spraak en de mondmotoriek van het kind, observeert het eten en drinken en stelt een diagnose.
Nader onderzoek door een medisch specialist kan nodig zijn.
Indien de logopedische therapie gestart wordt, leert het kind de spraakbewegingen aan te sturen.
De bewegingen van de tong, lippen, kaken en het gehemelte worden geoefend om ze nauwkeurig te maken.
Afhankelijk van de problemen in de spraakbewegingen, worden spraakklanken op een speelse manier geoefend.
De spraakklanken worden apart geoefend, gekoppeld aan symbolen en/of gebaren.

De oefeningen worden steeds moeilijker: eerst dezelfde klank achter elkaar, dan afgewisseld met een andere klank, dan meer dan twee klanken afwisselen enzovoorts.
Het kind wordt hierdoor vaardiger in het sturen van de bewegingen van de mond.
Dit lukt niet met een paar keer oefenen, maar vereist een geregelde en consequente training, ook thuis.
Daarnaast begeleidt de logopedist ook de familie in de communicatie met het kind.

De duur en resultaten van de logopedische therapie zijn afhankelijk van het type en de ernst van de uitspraakproblemen en van het tijdstip waarop de therapie begonnen is.
De therapie kan al op zeer jonge leeftijd (twee á drie jaar) starten.